Padel là gì? Lịch sử hình thành và phát triển của Padel
Padel là môn thể thao kết hợp giữa tennis và squash, thường được chơi theo hình thức đánh đôi. Trò chơi diễn ra trên một sân nhỏ hơn sân tennis, có vách kính bao quanh, cho phép bóng được bật tường khi thi đấu. Padel có nguồn gốc từ Mexico vào những năm 1969, được sáng lập bởi Enrique Corcuera với sân chơi đầu tiên nằm trong khuôn viên nhà ông. Sau đó, bộ môn này nhanh chóng lan rộng sang Tây Ban Nha, Argentina và dần phổ biến trên toàn thế giới. Đây là bộ môn phát triển nhanh chóng trong thập kỷ gần đây, nhờ tính giải trí cao, dễ tiếp cận cho người chơi ở nhiều độ tuổi và trình độ. Hiện nay, Liên đoàn Padel Quốc tế (FIP – International Padel Federation) là đơn vị điều hành và đặt ra các quy chuẩn quốc tế cho môn thể thao này, áp dụng tại các giải đấu chuyên nghiệp.
Cấu trúc sân Padel theo luật FIP
Sân padel tiêu chuẩn theo FIP có kích thước và kết cấu cụ thể như sau:
Kích thước tổng thể: dài 20 mét, rộng 10 mét, được chia đều thành hai phần sân 10x10m.
Lưới trung tâm: cao 88 cm ở giữa và tối đa 92 cm ở hai bên, chia sân thành hai phần bằng nhau.
Tường bao quanh sân:
- Hai đầu sân (phía sau lưới): phần trung tâm cao 3m (6m chiều ngang), hai bên cao 4m (2m mỗi bên).
- Hai bên dọc sân: kết hợp giữa kính và lưới kim loại, chiều cao 3m.
- Cửa ra vào: thường được bố trí hai bên, không có cửa chắn, chiều rộng tối đa 1.05m, cao tối đa 2m.
Vạch kẻ sân:
- Vạch giao bóng được kẻ song song và cách lưới 6.95m.
- Một vạch giữa chia khu giao bóng thành hai phần bằng nhau.
- Tất cả vạch có màu trắng, rộng 5cm.
Mặt sân: thường dùng cỏ nhân tạo, nhựa tổng hợp hoặc xi măng, đảm bảo độ nảy đồng đều.
Trang phục và dụng cụ thi đấu
Trang phục
- Áo, quần (hoặc váy với nữ) thể thao phù hợp.
- Giày đế phẳng, có độ bám tốt, chuyên dụng cho sân padel.
- Phụ kiện tùy chọn: băng trán, băng cổ tay, kính bảo hộ.
Dụng cụ
- Vợt padel: không có dây đan, làm bằng composite, bề mặt rắn, khoét các lỗ tròn nhỏ, chiều dài tối đa 45.5cm, chiều rộng tối đa 26cm, độ dày tối đa 38mm.
- Bóng padel: tương tự bóng tennis, nhưng áp suất thấp hơn (4.6–5.2 kg/cm²), trọng lượng 56–59.4g, đường kính 6.35–6.77cm.
Luật chơi Padel theo chuẩn FIP
Hình thức thi đấu
Padel chủ yếu được thi đấu theo thể thức đánh đôi, tức mỗi đội gồm 2 người chơi. Đây là hình thức phổ biến và được công nhận chính thức trong các giải đấu quốc tế do FIP tổ chức. Việc thi đấu đánh đơn (1 đấu 1) vẫn có thể được tiến hành, tuy nhiên phải sử dụng sân có kích thước nhỏ hơn: chiều ngang 6m thay vì 10m như sân đánh đôi, trong khi chiều dài vẫn giữ nguyên 20m.
Trận đấu thường diễn ra theo thể thức 3 set. Đội nào giành chiến thắng trước 2 set sẽ là đội thắng chung cuộc. Trong các giải đấu lớn, để phân định rõ ràng, nếu tỷ số set là 1-1, set cuối cùng sẽ thi đấu đến khi một bên cách biệt 2 điểm, không áp dụng loạt tie-break (trừ khi điều lệ giải quy định khác).
Cách tính điểm
Padel sử dụng hệ thống tính điểm tương tự như môn tennis, gồm các mốc điểm: 15 - 30 - 40. Mỗi khi một đội ghi điểm, điểm số của đội đó sẽ tăng lần lượt từ 0 lên 15, sau đó 30, rồi 40. Nếu đội giành điểm tiếp theo sau mốc 40 mà hơn đối phương ít nhất 2 điểm, đội đó sẽ thắng một ván.
Trường hợp hòa điểm
Khi cả hai đội đều đạt 40 điểm, tình huống này được gọi là "deuce" (hòa điểm). Từ đây:
- Đội giành được điểm tiếp theo sẽ có lợi thế.
- Nếu đội có lợi thế tiếp tục ghi điểm, họ sẽ thắng ván đó.
- Nếu đội còn lại ghi điểm ở lượt tiếp theo, điểm số sẽ trở lại hòa điểm (deuce).
- Quá trình này tiếp tục cho đến khi một đội giành được 2 điểm liên tiếp sau hòa điểm, họ sẽ giành chiến thắng trong ván đó.
Tính điểm theo set
- Một set gồm 6 ván. Đội nào thắng trước 6 ván và cách biệt ít nhất 2 ván sẽ thắng set.
- Nếu tỷ số set là 5-5, các đội sẽ tiếp tục thi đấu đến khi một đội thắng với tỷ số 7-5.
- Nếu tỷ số đạt 6-6, một hiệp phụ (tie-break) sẽ được tổ chức để phân định thắng thua trong set đó.
Cách tính điểm trong hiệp phụ (tie-break)
Các điểm trong hiệp phụ được tính theo hệ đếm bình thường (1, 2, 3…).
Đội thắng hiệp phụ là đội ghi được ít nhất 7 điểm, với điều kiện phải cách biệt tối thiểu 2 điểm (ví dụ: 7-5, 8-6).
Trong hiệp phụ:
- Người giao bóng đầu tiên chỉ giao một lượt duy nhất.
- Sau đó, hai đội luân phiên giao bóng mỗi 2 điểm.
- Đổi sân sau mỗi 6 điểm được ghi (6-0, 3-3, 4-2,…).
Thắng trận: Một trận Padel tiêu chuẩn thi đấu theo thể thức 3 set thắng 2 - tức là đội nào thắng 2 set trước sẽ thắng chung cuộc.
Quy định về thời gian và thay đổi vị trí trong thi đấu Padel
Trong thi đấu Padel, thời gian và việc thay đổi vị trí trên sân được quy định rất chặt chẽ nhằm đảm bảo tính liên tục và công bằng trong trận đấu.
Thay đổi vị trí (đổi đầu): Người chơi sẽ đổi vị trí cho nhau sau mỗi ván thi đấu lẻ, cụ thể là ở ván đầu tiên và ván thứ ba. Mỗi lần đổi vị trí, người chơi được nghỉ tối đa 90 giây để lấy lại sức và chuẩn bị tiếp tục thi đấu. Trong trường hợp đổi vị trí diễn ra trong loạt hiệp phụ (tie-break), thời gian nghỉ được rút ngắn còn 20 giây nhằm duy trì tốc độ trận đấu.
Thời gian nghỉ giữa các set: Người chơi được phép nghỉ tối đa 2 phút (120 giây) sau khi kết thúc mỗi set để hồi phục và chuẩn bị cho set tiếp theo. Thời gian nghỉ này được tính từ lúc kết thúc set cho đến cú giao bóng đầu tiên của set mới.
Thời gian hiệp phụ: Hiệp phụ (tie-break) diễn ra trong vòng tối đa 20 giây, bao gồm cả thời gian nghỉ giữa các lần đổi vị trí trong hiệp phụ.
Quy định về thời gian có mặt của người chơi: Trọng tài sẽ xử thua đối với người chơi hoặc đội không có mặt trên sân thi đấu sau 10 phút kể từ khi trận đấu chính thức bắt đầu (từ cú giao bóng đầu tiên), trừ những trường hợp được xem là bất khả kháng như tai nạn, điều kiện thời tiết nghiêm trọng,...
Quy định về thời gian tạm dừng trận đấu: Trong trường hợp trận đấu phải tạm dừng do lý do khách quan như thời tiết xấu, tai nạn, hoặc các sự cố khác, thời gian khởi động lại trước khi thi đấu tiếp tục được quy định như sau:
- Tạm dừng dưới 5 phút: Không áp dụng thời gian khởi động lại.
- Tạm dừng từ 5 đến 20 phút: Người chơi có tối đa 3 phút để khởi động lại.
- Tạm dừng trên 20 phút: Người chơi được phép khởi động tối đa 5 phút trước khi thi đấu tiếp.
Thời gian nghỉ cho trường hợp chấn thương: Nếu người chơi gặp chấn thương hoặc vấn đề sức khỏe có thể điều trị tại chỗ, họ được phép nghỉ tối đa 3 phút để được chăm sóc và điều trị.
Quy định chung về tốc độ thi đấu: Trận đấu phải diễn ra liên tục từ cú giao bóng đầu tiên cho đến khi kết thúc. Người chơi không được phép gián đoạn để hồi phục, trao đổi chiến thuật hoặc nhận chỉ dẫn ngoài các thời điểm nghỉ theo quy định. Sau mỗi điểm ghi được, trận đấu phải được tiếp tục trong vòng tối đa 20 giây, nhằm duy trì nhịp độ thi đấu ổn định và hấp dẫn.
Luật giao bóng
Giao bóng trong Padel có những quy định chặt chẽ nhằm đảm bảo sự công bằng và đặc trưng riêng của môn thể thao này:
- Người giao bóng phải đứng phía sau vạch giao bóng, cách lưới 6,95m, và không được phép bước chân vào sân trước khi thực hiện cú đánh bóng. Người chơi phải giữ vị trí này cho đến khi quả bóng được truyền đi. Những chuyển động chân nhỏ, không làm thay đổi vị trí và tư thế giao bóng, vẫn được chấp nhận, nhưng không được chạy, nhảy hay di chuyển nhiều.
- Trước khi đánh bóng, người giao bóng phải đập bóng xuống đất một lần trong ô giao bóng mà họ sẽ giao. Bóng phải được đánh ở mức ngang hoặc thấp hơn thắt lưng (dưới eo), đồng thời người giao bóng phải có ít nhất một chân tiếp xúc với mặt đất khi đánh bóng.
- Quả bóng phải được giao từ phía bên phải sân và đi chéo qua lưới vào ô giao bóng đối diện trên sân đối phương. Người tiếp bóng chỉ được phép đánh trả sau khi bóng đã chạm mặt sân (bóng nảy lên một lần).
- Quả giao bóng chỉ được coi là hợp lệ khi bóng tiếp đất trong ô giao bóng của đối phương. Bóng có thể chạm tường bên trong sân đối phương sau khi chạm đất lần đầu.
- Người chơi có 2 cơ hội giao bóng (giao bóng lần 1 và lần 2). Nếu cả hai lần giao bóng đều lỗi (bóng không đúng luật hoặc không vào ô giao bóng), đội giao bóng sẽ mất điểm.
- Nếu bóng giao chạm lưới nhưng rơi đúng vào ô giao bóng quy định, cú giao bóng đó được tính là let và sẽ được giao lại mà không bị tính lỗi.
- Trước khi trận đấu bắt đầu, mỗi đội sẽ lựa chọn người giao bóng đầu tiên trong hiệp đấu. Thứ tự giao bóng sẽ được giữ nguyên trong suốt hiệp đấu đó và chỉ thay đổi khi sang hiệp tiếp theo. Nếu phát hiện người giao bóng không đúng lượt, người chơi đáng lẽ giao sẽ thực hiện ngay cú giao bóng tiếp theo. Các điểm đã ghi trước đó vẫn được giữ nguyên.
Ví dụ minh họa Luật Giao Bóng trong Padel
Giả sử đội A có hai người chơi là An và Bình, đội B có hai người là Cường và Duy. Trước khi bắt đầu hiệp đấu, đội A chọn An là người giao bóng đầu tiên.
- An đứng phía sau vạch giao bóng và chuẩn bị giao bóng. An để bóng chạm đất một lần trong ô giao bóng bên phải sân của đội B, rồi đánh bóng ở mức thấp hơn thắt lưng. Quả bóng bay chéo qua lưới và rơi đúng vào ô giao bóng đối diện bên phần sân đội B. Cường chưa kịp đỡ bóng, nên đội A ghi điểm.
- Ở lượt giao bóng tiếp theo, An tiếp tục giao bóng nhưng lần này bóng chạm lưới rồi rơi đúng vào ô giao bóng bên đội B. Trọng tài gọi "let" và cho phép An giao lại mà không tính lỗi.
- Lần giao bóng thứ hai, An đánh bóng quá dài ra ngoài biên sân đối phương. Đây là cú giao bóng lỗi lần thứ nhất. An có cơ hội giao bóng lần thứ hai.
- Lượt giao bóng thứ hai, An thực hiện cú giao bóng lần 2, bóng bay chéo đúng ô giao bóng đối phương nhưng Cường trả bóng lỗi (bóng đi ra ngoài). Đội A ghi điểm tiếp tục.
- Sau một vài lượt giao bóng, An bị thay thế giao bóng theo thứ tự giao bóng đã định trước đó. Nếu An giao bóng không đúng lượt, ví dụ Bình lại đứng giao bóng thay, trọng tài sẽ yêu cầu người đúng lượt giao bóng (An) thực hiện cú giao bóng ngay lập tức.
Luật đánh bóng trong trận đấu
Trong môn Padel, việc thực hiện cú đánh bóng phải tuân thủ những quy định chặt chẽ nhằm đảm bảo tính công bằng và sự chính xác trong thi đấu. Dưới đây là các quy định cụ thể về luật đánh bóng trong trận đấu:
Bóng được tính hợp lệ khi
- Bóng được tính hợp lệ khi chạm đất trong phần sân đối phương (kể cả sau đó bật vào tường).
- Người chơi có thể đánh trả bóng sau khi nó chạm tường hoặc lưới bên phần sân mình.
- Sau khi bóng bật đất, nó có thể chạm tường trước khi đối phương đánh trả lại.
- Người chơi được phép chạy ra ngoài sân để cứu bóng nếu:
- Sân có thiết kế cửa thoát hoặc khoảng trống quy định.
- Bóng chưa nảy lần thứ hai và cú đánh trả đi đúng vào phần sân đối phương.
Bóng bị tính là lỗi hoặc mất điểm nếu
- Giao bóng không đi vào đúng ô chéo quy định.
- Người giao bóng vượt vạch, không thả bóng đúng cách.
- Bóng chạm lưới rồi rơi ngoài ô giao bóng.
- Bóng nảy ra ngoài ô giao bóng của người nhận.
- Bóng chạm vào người giao bóng hoặc đồng đội trước khi sang sân đối phương.
- Giao lỗi cả hai lần liên tiếp.
- Bóng nảy hai lần trước khi được đánh trả.
- Bóng chưa bay hoàn toàn qua lưới đã bị đánh.
- Bóng đập vào tường hoặc hàng rào sân đối phương trước khi chạm đất.
- Bóng đi ra ngoài vạch biên mà không chạm đất trong sân.
- Bóng vượt quá hàng rào, lưới bao quanh – ra khỏi không gian sân hợp lệ.
- Bóng chạm vợt của cả hai người chơi trong cùng một đội.
- Người chơi hoặc vợt chạm vào lưới, cột lưới, dây căng khi bóng còn trong cuộc.
- Bóng chạm vào cơ thể, trang phục hoặc bất kỳ vật dụng nào của người chơi (trừ vợt).
- Người chơi đánh bóng hai lần liên tiếp (tấn công kép).
- Người chơi đánh bóng trước khi bóng chạm đất, trừ cú vô-lê hợp lệ.
- Bóng chạm vào hàng rào hoặc bất kỳ vị trí nào trên sân bên phần mình trước khi bay sang sân đối phương.
Lỗi kỹ thuật - Vi phạm quy trình thi đấu
- Sai thứ tự giao bóng hoặc đánh trả trong loạt tie-break.
- Người chơi nhảy qua lưới khi bóng còn trong cuộc.
- Cả hai người chơi trong một đội cùng lúc đánh bóng.
- Người chơi đứng sai vị trí khi giao bóng hoặc đánh trả.
Kỹ thuật chơi và chiến lược trong Padel
Padel không chỉ đòi hỏi kỹ thuật cá nhân mà còn yêu cầu sự phối hợp chiến thuật và tinh thần đồng đội. Để thi đấu hiệu quả, người chơi cần nắm vững các kỹ năng cơ bản, biết cách khai thác cấu trúc sân, đồng thời phát triển tư duy chiến lược linh hoạt.
Thành thạo các kỹ thuật đánh bóng cơ bản
Người chơi cần luyện tập thường xuyên các cú đánh nền tảng như:
- Cú thuận tay và trái tay: Giúp kiểm soát bóng tốt hơn trong những tình huống cơ bản.
- Cú vô lê: Sử dụng khi bóng chưa chạm đất, đặc biệt hiệu quả khi áp sát lưới.
- Cú lốp bóng: Giúp thoát khỏi tình huống bị ép sát hoặc tạo điều kiện phản công.
- Cú đập bóng: Tấn công mạnh mẽ khi bóng nảy cao, hướng đến kết thúc điểm số.
Khai thác tường và góc sân để tạo đột biến
Cấu trúc sân Padel cho phép bóng bật tường, tạo điều kiện cho người chơi sử dụng các góc đánh hiểm hóc. Việc tận dụng tường sau hoặc bên để trả bóng vừa giúp giữ bóng trong sân, vừa khiến đối thủ khó đoán hướng đi của bóng.
Sử dụng độ xoáy để tăng độ khó cho cú đánh
Người chơi có thể áp dụng các kiểu xoáy như:
- Giao bóng xoáy: Làm thay đổi quỹ đạo bóng khiến đối thủ khó xử lý.
- Cú đánh xoáy xuống (slice) hoặc xoáy lên (topspin): Giúp kiểm soát bóng và khiến bóng bật nảy khó lường sau khi chạm đất hoặc tường.
Quan sát tốt và di chuyển hiệu quả trên sân
Padel đòi hỏi khả năng phán đoán hướng bóng nhanh chóng, cùng với đó là kỹ năng bao quát không gian và phối hợp với đồng đội. Di chuyển hợp lý không chỉ giúp bảo vệ sân hiệu quả mà còn tạo cơ hội phản công.
Tư duy chiến thuật linh hoạt
Không có một chiến lược cố định cho mọi trận đấu. Người chơi cần:
- Thích ứng với phong cách đối thủ.
- Chuyển đổi giữa lối chơi tấn công và phòng thủ tùy theo thế trận.
- Linh hoạt phối hợp với đồng đội để kiểm soát khu vực giữa sân và lưới. Sự chủ động trong việc thay đổi chiến lược có thể mang lại lợi thế rõ rệt trong các tình huống giằng co.
Kết Luận
Padel là môn thể thao hấp dẫn kết hợp giữa kỹ thuật cá nhân, chiến thuật thông minh và tinh thần đồng đội gắn kết. Để chơi Padel hiệu quả, người chơi không chỉ cần nắm vững các cú đánh cơ bản mà còn phải biết tận dụng cấu trúc sân, phối hợp ăn ý với bạn chơi và linh hoạt ứng biến trong từng tình huống. Từ khả năng quan sát, di chuyển, tạo độ xoáy cho bóng cho đến việc khai thác các góc tường, tất cả đều góp phần tạo nên lối chơi hiệu quả. Không dừng lại ở việc rèn luyện thể chất, Padel còn giúp phát triển tư duy phản xạ, khả năng phối hợp và sự thích ứng - những yếu tố có thể áp dụng cả trong thể thao lẫn cuộc sống hàng ngày.
Với những thông tin hữu ích trên, Tuấn Việt Sport hy vọng rằng bạn đã có cái nhìn rõ hơn về kỹ thuật và chiến lược trong Padel, từ đó tự tin hơn khi tham gia thi đấu hoặc luyện tập. Nếu bạn đang có nhu cầu đầu tư, kinh doanh sân Padel để sinh lời hiệu quả, đừng bỏ qua bài viết Quy trình thi công sân Padel chuyên nghiệp từ A-Z mà chúng tôi đã tổng hợp - sẽ là nguồn tài liệu thiết thực giúp bạn bắt đầu đúng hướng và tối ưu chi phí đầu tư.
Thông tin liên hệ
Trụ sở công ty TNHH Xây dựng Thương mại và Dịch vụ Tuấn Việt
-
Địa chỉ: 420 Diên Hồng, Phường Hòa Xuân, Quận Cẩm Lệ, TP. Đà Nẵng
-
Email: tuanvietsport@gmail.com
Văn phòng Hồ Chí Minh
-
Địa chỉ: 106 Hồng Hà, Phường 2, Quận Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh
Tư vấn và CSKH: 0765.332.662 (Zalo)
Website: https://tuanviet.vn/
Facebook: TUẤN VIỆT SPORT
